ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΡΟΣ ΜΟΥ...
ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΜΕ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΝΕ 25 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ;
Εν κρυπτώ και παραβύστω η κυβερνητική επιτροπή προετοίμασε ένα νομοσχέδιο που αφορά ζητήματα οικογένειας και επιμέλειας τέκνων όπου ούτε λίγο ούτε πολύ ξηλώνει ένα σημαντικό άρθρο του νόμου 1329/1983 για το οικογενειακό δίκαιο, νόμου που αποτέλεσε τομή για τα γυναικεία δικαιώματα στην Ελλάδα και για την ισότητα των δύο φύλων στην οικογένεια. (Το νομοσχέδιο έχει και άλλα ιδιαίτερα αρνητικά στοιχεία, αλλά εμείς εδώ επικεντρωνόμαστε σε ένα).
Συγκεκριμένα προτείνεται η γυναίκα να μην διατηρεί αναγκαστικά το οικογενειακό της επίθετο, όπως προβλέπει ο ισχύων νόμος, αλλά να παίρνει αυτό του συζύγου, εφόσον υπάρχει συναίνεση και των δύο.
Αφήνει δηλαδή τη γυναίκα βορά στις πιέσεις του συζύγου και του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος για αλλαγή του επιθέτου της, γιατί γνωρίζουμε στην πατριαρχική Ελλάδα τι σημαίνει «συναίνεση και των δύο συζύγων».
Διαμαρτυρόμαστε έντονα για την οπισθοδρομική πρόταση και απαιτούμε να την αποσύρει η κυβέρνηση.
Ζητούμε να αποσύρει μαζί και τα γελοία επιχειρήματα πάνω στα οποία στηρίζει την πρότασή της, ότι δήθεν δεν προκύπτει από επίσημα έγγραφα η συζυγική σχέση των δύο, άρα, λέει, αν πάνε στο εξωτερικό θα έχουν προβλήματα (π.χ.. να μείνουν στο ίδιο ξενοδοχείο). Αν έχουν προβλήματα τα ζευγάρια που επισκέπτονται χώρες με θεοκρατικούς νόμους, τότε ας βγάλει η κυβέρνηση ένα επίσημο χαρτί όπου θα αναφέρεται ο γάμος των δύο, αντί να οδηγεί την Ελλάδα σε θεοκρατικά βήματα.
Ζητούμε από όλες τις βουλευτίνες να απορρίψουν αυτή την κατάργηση κεκτημένου δικαιώματος και να επαναβεβαιώσουν ότι ο νόμος χρειάζεται βελτίωση και όχι υπονόμευση.
Υπενθυμίζουμε δε, ότι εκτός του θέματος αρχής, υπάρχει και θέμα πρακτικό για τις γυναίκες, τώρα που ο γάμος δεν διατηρείται συνήθως για όλη τη ζωή και τα διαζύγια είναι συχνά. Είναι γνωστό στις παλιότερες διαζευγμένες γυναίκες πόσα χαρτιά χρειαζόταν να συμπληρώσουν και πόσες ταυτότητες, διπλώματα οδήγησης, βιβλιάρια ΙΚΑ, δημοτολόγια και λοιπά και λοιπά μετά από ένα διαζύγιο. Οι γυναίκες που έπαιρναν διαζύγιο από έναν σύζυγο με βάση παλιότερους γάμους, αντιμετώπιζαν ένα συνεχές τρεχαλητό με τη γραφειοκρατία για να φτιάξουν τα χαρτιά τους.
Τώρα που η κυρία Λυμπεροπούλου που είχε πάρει «με συναίνεση» το όνομα του αντρός της, τον χώρισε, θα αλλάξει δεκάδες επίσημα έγγραφα για να επιστρέψει στο πατρικό της επίθετο, για να τα ξανααλλάξει όλα όταν θα παντρευτεί τον κύριο Παπαδόπουλο, να τα ξανα-αλλάξει όταν τον χωρίσει και λοιπά και λοιπά. Αυτό δεν πτοεί την κυβέρνηση, που προκειμένου να ικανοποιήσει πατριαρχικές πιέσεις και το συντηρητισμό της, φορτώνει και άλλα βάρη στις πλάτες των γυναικών.
Μήπως να θυμίσουμε ότι στην ελληνική επαρχία η γυναίκα εκτός από το επίθετο του άντρα της παλιά, έπαιρνε και το όνομα και την έλεγαν Κώσταινα ή Γιώργαινα; Πού πάμε; Επιστρέφουμε σ’ αυτό το μακρινό παρελθόν;
Διακηρύσσουμε για άλλη μια φορά ότι είμαστε αυτόνομα άτομα, έχουμε όνομα και επίθετο δικό μας (έστω κι αν προέρχεται από τον πατέρα μας) και απαιτούμε ισονομία εκεί όπου δεν υπάρχει, αντί της απαλλοτρίωσης κεκτημένων δικαιωμάτων.
Πριν από δεκάδες χρόνια φωνάζαμε στους δρόμους:
Δεν είμαι του αντρός μου
Δεν είμαι του πατρός μου
Θέλω να είναι ο εαυτός μου
Το ξαναφωνάζουμε και σήμερα
Υπογράφουν οι οργανώσεις:
Ομάδα Γυναικών Θεσσαλονίκης
Παγκόσμια Πορεία Γυναικών (ελληνικό δίκτυο)
Προπτυχιακά προγράμματα σπουδών για θέματα φύλου και ισότητας ΕΠΕΑΚ ΙΙ, ΤΕΙ Πάτρας
13-6-08
Επικοινωνία:
http://gr.mc256.mail.yahoo.com/mc/compose?to=omadaginekon@yahoo.gr
http://gr.mc256.mail.yahoo.com/mc/compose?to=svovou@otenet.gr
Επιπλέον ενημερώνουμε:
Τι ισχύει σήμερα
Το οικογενειακό δίκαιο που ισχύει σήμερα στη χώρα μας τέθηκε σε ισχύ από την πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τον νόμο 1329 του 1983 και καταγράφηκε ως ένα από τα δημοκρατικότερα της Ευρώπης για την εποχή που εισήχθη. Διέπονταν από μια νέα αντίληψη που δε φοβόταν τη σύγκρουση ανάμεσα σε «παραδοσιακά» και «νεωτεριστικά» οικογενειακά ήθη. Ενίσχυε τα ήθη εκείνα που ανταποκρίνονταν στις νέες κοινωνικές συνθήκες και που απηχούσαν σύγχρονες αξίες και ιδέες. Προωθούσε πρότυπα συμπεριφοράς, που έστω κι αν δεν είχαν καθολική κοινωνική στήριξη αντιμάχονταν τον αυταρχισμό και την ανισότητα μέσα στην ελληνική οικογένεια και εισήγαγε την αρχή της ισονομίας των φύλων στα πλαίσια της οικογενειακής ζωής. Οι βασικές μεταρρυθμίσεις που επέφερε όσον αφορά την ισονομία των δύο φύλων στην έγγαμη σχέση ήταν:
1) Κατήργησε την ανδρική αρχηγία στο γάμο και την πατρική εξουσία στα τέκνα (αντικαθιστώντας την με την από κοινού γονική μέριμνα)
2) Ορισε ότι οι δύο σύζυγοι φέρουν από κοινού τα βάρη του γάμου (εργασία εντός και εκτός σπιτιού και ανατροφή παιδιών).
3) Καθιέρωσε το αμετάβλητο του επωνύμου της γυναίκας μετά το γάμο για τις έννομες σχέσεις.
4) Κατήργησε το θεσμό της προίκας από τον γονέα της προσερχόμενης σε γάμο γυναίκας προς τον σύζυγο (υπόψιν ότι η επικαρπία τη προίκας εκ του νόμου ανήκε στον σύζυγο) και τον αντικατέστησε με τη γονική παροχή προς τα τέκνα ανεξαρτήτως φύλου.
5) Αναγνώρισε το δικαίωμα στην έγγαμη γυναίκα να έχει αυτοτελή κατοικία, ενώ μέχρι τότε υποχρεωτικά με το γάμο κατοικία της οριζόταν η κατοικία του συζύγου (οπότε όταν η σύζυγος για επαγγελματικούς κυρίως λόγους είχε χωριστή διαμονή, μπορούσε ο σύζυγος να επικαλεστεί διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης ).
6) Κατήργησε διατάξεις, οι οποίες απαγόρευαν την συμμετοχή σε συνεταιρισμό των γυναικών χωρίς τη συναίνεση του συζύγου τους.
Επί 25 συνεχή χρόνια, ένα τέταρτο δηλαδή του αιώνα οι έγγαμες γυναίκες στην Ελλάδα απολάμβαναν έστω την τυπική νομική ισότητα μέσα στο γάμο και διατηρούσαν το οικογενειακό τους επώνυμο. Ακόμη κι όταν οι πιέσεις του συζύγου και του συγγενικού του περιβάλλοντος να αλλάξουν επώνυμο ήταν έντονες – και γνωρίζουμε βέβαια ότι αυτό συνέβαινε συχνά – οι γυναίκες είχαν αν μη τι άλλο σύμμαχό τους το νόμο και μπορούσαν να τον επικαλεστούν: το επώνυμο της συζύγου δεν αλλάζει, γιατί ο νόμος έτσι ορίζει. Επιπλέον μία σημαντική συνέπεια είναι ο παιδαγωγικός χαρακτήρας των οικογενειακών μεταρρυθμίσεων που εισήχθησαν με το νόμο 1329/1983. Οι σύζυγοι, το οικογενειακό περιβάλλον, τα παιδιά, το δικαστικό σώμα, η κοινωνία άρχισαν να συνειδητοποιούν – αργά, αλλά σταθερά – ότι η έγγαμη γυναίκα δεν είναι πλέον υπό την κηδεμονία και την εξουσία του συζύγου, αλλά παραμένει μία ανεξάρτητη και αυτοτελής προσωπικότητα, η οποία έχει τη δική της ταυτότητα και εκτός από τις οικογενειακές της υποχρεώσεις διεκδικεί όπως και ο άνδρας τους προσωπικούς επαγγελματικούς και κοινωνικούς της στόχους στη ζωή.
Τι εισάγει η σημερινή κυβέρνηση
Πρέπει εξαρχής να τονίσουμε ότι πρόκειται για την πρώτη νομοθετική ρύθμιση ενάντια στην ισότητα των δύο φύλων τουλάχιστον μετά από τη δικτατορία. Καμμία άλλη μεταπολιτευτική κυβέρνηση δεν τόλμησε να εισάγει ρύθμιση που να ενθαρρύνει τη δυσμενή μεταχείριση των γυναικών από την ίδια την πολιτεία. Αντίθετα όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις προσπάθησαν, άλλες περισσότερο, άλλες λιγότερο, να εναρμονισθούν στο νομοθετικό πλαίσιο τόσο με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όσο και με τα αιτήματα του γυναικείου κινήματος.. Προσπάθησαν δηλαδή να απαλείψουν όλες εκείνες τις νομοθετικές διατάξεις που έμμεσα ή άμεσα συντηρούσαν ανισότητες σε βάρος των γυναικών και να εισάγουν αντίστοιχα διατάξεις που να ενθαρρύνουν την ισότιμη αντιμετώπιση των γυναικών από το νόμο και να άρουν τις μακροχρόνιες διακρίσεις σε βάρος τους.
Τι λέει το νομοσχέδιο;
“Η ΝΕΑ ΡΥΘΜΙΣΗ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΣΥΖΥΓΟΥΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΠΩΝΥΜΟ: Επίσης, με το σχέδιο αυτό, τροποποιείται το άρθρο 1388 Α Κ. Με βάση την ήδη ισχύουσα ρύθμιση, η γυναίκα διατηρεί και μετά το γάμο το επώνυμό της και μόνο στις κοινωνικές σχέσεις μπορεί να χρησιμοποιεί και το επώνυμο του συζύγου της. Ωστόσο μετά τη διαγραφή, αρχικά από τα διαβατήρια και κατόπιν από τις ταυτότητες, του ονόματος του συζύγου είναι πολύ δύσκολο στα νόμιμα ζεύγη να αποδείξουν, ταξιδεύοντας κυρίως στο εξωτερικό, ότι είναι καθ’ όλα νόμιμα ζεύγη και όχι παράνομα, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται, κατά τη διενέργεια διαφόρων συναλλαγών. Με την εισαγόμενη ρύθμιση, προς άρση των εμφανιζομένων προβλημάτων, παρέχεται η δυνατότητα στους συζύγους να έχουν το ίδιο επώνυμο, εάν φυσικά αμφότεροι το επιθυμούν..”
Δεν μπορούσε να εφευρεθεί πιό γελοία επιχειρηματολογία, ούτε και πιο ύπουλος τρόπος εισαγωγής τέτοιας οπισθοδρομικής μεταρρύθμισης μετά από 25 χρόνια Θα πρέπει επομένως να σκεφθούμε ποια συμφέροντα πραγματικά εξυπηρετεί αυτή η διάταξη, ποιοι πιέζουν για την εφαρμογή της – η εκκλησία ενδεχομένως και κάποιοι υπερσυντηρητικοί πολιτικοί και κοινωνικοί κύκλοι. Εφόσον όμως η κυβέρνηση επικαλείται το πρόβλημα με τα διαβατήρια, άρα επικαλείται πρωτίστως δυσλειτουργία διοικητικού χαρακτήρα, ας απορρίψουμε αυτόν τον ισχυρισμό:
α) Σε καμμία – μα καμμία - χώρα του κόσμου δεν γίνεται έλεγχος της νομιμότητας ενός ζευγαριού κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του σ’ αυτήν, εκτός ίσως από ελάχιστες χώρες με αυστηρά θεοκρατικά καθεστώτα. Σ’ αυτές τις χώρες τα ζευγάρια θα προσκομίζουν άλλα έγγραφα, όπως πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης.
β) Οι διοικητικές δυσλειτουργίες ενδεχομένως θα είναι ασύγκριτα περισσότερες εντός Ελλάδας με τη ρύθμιση αυτή. Ολες οι νέες γυναίκες σήμερα μορφώνονται, αποκτούν πτυχία και διπλώματα, κάνουν αγοραπωλησίες, υπογράφουν επίσημα έγγραφα. Επιπλέον τα διαζύγια σήμερα είναι πολύ πιο συχνά, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να ταλαιπωρούνται με τη γραφειοκρατία.
Ο υπουργός δικαιοσύνης θα ισχυριστεί ότι δεν παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των φύλων, διότι η αλλαγή επωνύμου θα γίνει μόνο «εφόσον οι σύζυγοι το επιθυμούν». Βέβαια γνωρίζει ο κ. υπουργός ότι κανείς άνδρας δεν θα δεχόταν στην Ελλάδα – και πολύ σωστά, αφού το όνομα είναι βασικό στοιχείο της ταυτότητας του ατόμου - να αλλάξει το επώνυμό του και να πάρει αυτό της συζύγου του. Γνωρίζει όμως ταυτόχρονα ότι σε μια κοινωνία με βαθειά πατριαρχικά ιδεολογικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά και με μια έντονα συντηρητική παράδοση , η μεγάλη πλειοψηφία των γυναικών θα δέχεται πανταχόθεν πιέσεις, από το σύζυγο, από τους συγγενείς, από την εκκλησία να εγκαταλείψει το δικό της επώνυμο – να αρνηθεί δηλαδή ένα μέρος της ταυτότητάς της σαν παιδί, σαν μαθήτρια, σαν σπουδάστρια, σαν εργαζόμενη, σαν πολίτισσα, να αρνηθεί το όνομα της μισής της ζωής – και να προσλάβει αυτό του συζύγου.
ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΜΕ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΝΕ 25 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ;
Εν κρυπτώ και παραβύστω η κυβερνητική επιτροπή προετοίμασε ένα νομοσχέδιο που αφορά ζητήματα οικογένειας και επιμέλειας τέκνων όπου ούτε λίγο ούτε πολύ ξηλώνει ένα σημαντικό άρθρο του νόμου 1329/1983 για το οικογενειακό δίκαιο, νόμου που αποτέλεσε τομή για τα γυναικεία δικαιώματα στην Ελλάδα και για την ισότητα των δύο φύλων στην οικογένεια. (Το νομοσχέδιο έχει και άλλα ιδιαίτερα αρνητικά στοιχεία, αλλά εμείς εδώ επικεντρωνόμαστε σε ένα).
Συγκεκριμένα προτείνεται η γυναίκα να μην διατηρεί αναγκαστικά το οικογενειακό της επίθετο, όπως προβλέπει ο ισχύων νόμος, αλλά να παίρνει αυτό του συζύγου, εφόσον υπάρχει συναίνεση και των δύο.
Αφήνει δηλαδή τη γυναίκα βορά στις πιέσεις του συζύγου και του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος για αλλαγή του επιθέτου της, γιατί γνωρίζουμε στην πατριαρχική Ελλάδα τι σημαίνει «συναίνεση και των δύο συζύγων».
Διαμαρτυρόμαστε έντονα για την οπισθοδρομική πρόταση και απαιτούμε να την αποσύρει η κυβέρνηση.
Ζητούμε να αποσύρει μαζί και τα γελοία επιχειρήματα πάνω στα οποία στηρίζει την πρότασή της, ότι δήθεν δεν προκύπτει από επίσημα έγγραφα η συζυγική σχέση των δύο, άρα, λέει, αν πάνε στο εξωτερικό θα έχουν προβλήματα (π.χ.. να μείνουν στο ίδιο ξενοδοχείο). Αν έχουν προβλήματα τα ζευγάρια που επισκέπτονται χώρες με θεοκρατικούς νόμους, τότε ας βγάλει η κυβέρνηση ένα επίσημο χαρτί όπου θα αναφέρεται ο γάμος των δύο, αντί να οδηγεί την Ελλάδα σε θεοκρατικά βήματα.
Ζητούμε από όλες τις βουλευτίνες να απορρίψουν αυτή την κατάργηση κεκτημένου δικαιώματος και να επαναβεβαιώσουν ότι ο νόμος χρειάζεται βελτίωση και όχι υπονόμευση.
Υπενθυμίζουμε δε, ότι εκτός του θέματος αρχής, υπάρχει και θέμα πρακτικό για τις γυναίκες, τώρα που ο γάμος δεν διατηρείται συνήθως για όλη τη ζωή και τα διαζύγια είναι συχνά. Είναι γνωστό στις παλιότερες διαζευγμένες γυναίκες πόσα χαρτιά χρειαζόταν να συμπληρώσουν και πόσες ταυτότητες, διπλώματα οδήγησης, βιβλιάρια ΙΚΑ, δημοτολόγια και λοιπά και λοιπά μετά από ένα διαζύγιο. Οι γυναίκες που έπαιρναν διαζύγιο από έναν σύζυγο με βάση παλιότερους γάμους, αντιμετώπιζαν ένα συνεχές τρεχαλητό με τη γραφειοκρατία για να φτιάξουν τα χαρτιά τους.
Τώρα που η κυρία Λυμπεροπούλου που είχε πάρει «με συναίνεση» το όνομα του αντρός της, τον χώρισε, θα αλλάξει δεκάδες επίσημα έγγραφα για να επιστρέψει στο πατρικό της επίθετο, για να τα ξανααλλάξει όλα όταν θα παντρευτεί τον κύριο Παπαδόπουλο, να τα ξανα-αλλάξει όταν τον χωρίσει και λοιπά και λοιπά. Αυτό δεν πτοεί την κυβέρνηση, που προκειμένου να ικανοποιήσει πατριαρχικές πιέσεις και το συντηρητισμό της, φορτώνει και άλλα βάρη στις πλάτες των γυναικών.
Μήπως να θυμίσουμε ότι στην ελληνική επαρχία η γυναίκα εκτός από το επίθετο του άντρα της παλιά, έπαιρνε και το όνομα και την έλεγαν Κώσταινα ή Γιώργαινα; Πού πάμε; Επιστρέφουμε σ’ αυτό το μακρινό παρελθόν;
Διακηρύσσουμε για άλλη μια φορά ότι είμαστε αυτόνομα άτομα, έχουμε όνομα και επίθετο δικό μας (έστω κι αν προέρχεται από τον πατέρα μας) και απαιτούμε ισονομία εκεί όπου δεν υπάρχει, αντί της απαλλοτρίωσης κεκτημένων δικαιωμάτων.
Πριν από δεκάδες χρόνια φωνάζαμε στους δρόμους:
Δεν είμαι του αντρός μου
Δεν είμαι του πατρός μου
Θέλω να είναι ο εαυτός μου
Το ξαναφωνάζουμε και σήμερα
Υπογράφουν οι οργανώσεις:
Ομάδα Γυναικών Θεσσαλονίκης
Παγκόσμια Πορεία Γυναικών (ελληνικό δίκτυο)
Προπτυχιακά προγράμματα σπουδών για θέματα φύλου και ισότητας ΕΠΕΑΚ ΙΙ, ΤΕΙ Πάτρας
13-6-08
Επικοινωνία:
http://gr.mc256.mail.yahoo.com/mc/compose?to=omadaginekon@yahoo.gr
http://gr.mc256.mail.yahoo.com/mc/compose?to=svovou@otenet.gr
Επιπλέον ενημερώνουμε:
Τι ισχύει σήμερα
Το οικογενειακό δίκαιο που ισχύει σήμερα στη χώρα μας τέθηκε σε ισχύ από την πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τον νόμο 1329 του 1983 και καταγράφηκε ως ένα από τα δημοκρατικότερα της Ευρώπης για την εποχή που εισήχθη. Διέπονταν από μια νέα αντίληψη που δε φοβόταν τη σύγκρουση ανάμεσα σε «παραδοσιακά» και «νεωτεριστικά» οικογενειακά ήθη. Ενίσχυε τα ήθη εκείνα που ανταποκρίνονταν στις νέες κοινωνικές συνθήκες και που απηχούσαν σύγχρονες αξίες και ιδέες. Προωθούσε πρότυπα συμπεριφοράς, που έστω κι αν δεν είχαν καθολική κοινωνική στήριξη αντιμάχονταν τον αυταρχισμό και την ανισότητα μέσα στην ελληνική οικογένεια και εισήγαγε την αρχή της ισονομίας των φύλων στα πλαίσια της οικογενειακής ζωής. Οι βασικές μεταρρυθμίσεις που επέφερε όσον αφορά την ισονομία των δύο φύλων στην έγγαμη σχέση ήταν:
1) Κατήργησε την ανδρική αρχηγία στο γάμο και την πατρική εξουσία στα τέκνα (αντικαθιστώντας την με την από κοινού γονική μέριμνα)
2) Ορισε ότι οι δύο σύζυγοι φέρουν από κοινού τα βάρη του γάμου (εργασία εντός και εκτός σπιτιού και ανατροφή παιδιών).
3) Καθιέρωσε το αμετάβλητο του επωνύμου της γυναίκας μετά το γάμο για τις έννομες σχέσεις.
4) Κατήργησε το θεσμό της προίκας από τον γονέα της προσερχόμενης σε γάμο γυναίκας προς τον σύζυγο (υπόψιν ότι η επικαρπία τη προίκας εκ του νόμου ανήκε στον σύζυγο) και τον αντικατέστησε με τη γονική παροχή προς τα τέκνα ανεξαρτήτως φύλου.
5) Αναγνώρισε το δικαίωμα στην έγγαμη γυναίκα να έχει αυτοτελή κατοικία, ενώ μέχρι τότε υποχρεωτικά με το γάμο κατοικία της οριζόταν η κατοικία του συζύγου (οπότε όταν η σύζυγος για επαγγελματικούς κυρίως λόγους είχε χωριστή διαμονή, μπορούσε ο σύζυγος να επικαλεστεί διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης ).
6) Κατήργησε διατάξεις, οι οποίες απαγόρευαν την συμμετοχή σε συνεταιρισμό των γυναικών χωρίς τη συναίνεση του συζύγου τους.
Επί 25 συνεχή χρόνια, ένα τέταρτο δηλαδή του αιώνα οι έγγαμες γυναίκες στην Ελλάδα απολάμβαναν έστω την τυπική νομική ισότητα μέσα στο γάμο και διατηρούσαν το οικογενειακό τους επώνυμο. Ακόμη κι όταν οι πιέσεις του συζύγου και του συγγενικού του περιβάλλοντος να αλλάξουν επώνυμο ήταν έντονες – και γνωρίζουμε βέβαια ότι αυτό συνέβαινε συχνά – οι γυναίκες είχαν αν μη τι άλλο σύμμαχό τους το νόμο και μπορούσαν να τον επικαλεστούν: το επώνυμο της συζύγου δεν αλλάζει, γιατί ο νόμος έτσι ορίζει. Επιπλέον μία σημαντική συνέπεια είναι ο παιδαγωγικός χαρακτήρας των οικογενειακών μεταρρυθμίσεων που εισήχθησαν με το νόμο 1329/1983. Οι σύζυγοι, το οικογενειακό περιβάλλον, τα παιδιά, το δικαστικό σώμα, η κοινωνία άρχισαν να συνειδητοποιούν – αργά, αλλά σταθερά – ότι η έγγαμη γυναίκα δεν είναι πλέον υπό την κηδεμονία και την εξουσία του συζύγου, αλλά παραμένει μία ανεξάρτητη και αυτοτελής προσωπικότητα, η οποία έχει τη δική της ταυτότητα και εκτός από τις οικογενειακές της υποχρεώσεις διεκδικεί όπως και ο άνδρας τους προσωπικούς επαγγελματικούς και κοινωνικούς της στόχους στη ζωή.
Τι εισάγει η σημερινή κυβέρνηση
Πρέπει εξαρχής να τονίσουμε ότι πρόκειται για την πρώτη νομοθετική ρύθμιση ενάντια στην ισότητα των δύο φύλων τουλάχιστον μετά από τη δικτατορία. Καμμία άλλη μεταπολιτευτική κυβέρνηση δεν τόλμησε να εισάγει ρύθμιση που να ενθαρρύνει τη δυσμενή μεταχείριση των γυναικών από την ίδια την πολιτεία. Αντίθετα όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις προσπάθησαν, άλλες περισσότερο, άλλες λιγότερο, να εναρμονισθούν στο νομοθετικό πλαίσιο τόσο με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όσο και με τα αιτήματα του γυναικείου κινήματος.. Προσπάθησαν δηλαδή να απαλείψουν όλες εκείνες τις νομοθετικές διατάξεις που έμμεσα ή άμεσα συντηρούσαν ανισότητες σε βάρος των γυναικών και να εισάγουν αντίστοιχα διατάξεις που να ενθαρρύνουν την ισότιμη αντιμετώπιση των γυναικών από το νόμο και να άρουν τις μακροχρόνιες διακρίσεις σε βάρος τους.
Τι λέει το νομοσχέδιο;
“Η ΝΕΑ ΡΥΘΜΙΣΗ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΣΥΖΥΓΟΥΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΠΩΝΥΜΟ: Επίσης, με το σχέδιο αυτό, τροποποιείται το άρθρο 1388 Α Κ. Με βάση την ήδη ισχύουσα ρύθμιση, η γυναίκα διατηρεί και μετά το γάμο το επώνυμό της και μόνο στις κοινωνικές σχέσεις μπορεί να χρησιμοποιεί και το επώνυμο του συζύγου της. Ωστόσο μετά τη διαγραφή, αρχικά από τα διαβατήρια και κατόπιν από τις ταυτότητες, του ονόματος του συζύγου είναι πολύ δύσκολο στα νόμιμα ζεύγη να αποδείξουν, ταξιδεύοντας κυρίως στο εξωτερικό, ότι είναι καθ’ όλα νόμιμα ζεύγη και όχι παράνομα, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται, κατά τη διενέργεια διαφόρων συναλλαγών. Με την εισαγόμενη ρύθμιση, προς άρση των εμφανιζομένων προβλημάτων, παρέχεται η δυνατότητα στους συζύγους να έχουν το ίδιο επώνυμο, εάν φυσικά αμφότεροι το επιθυμούν..”
Δεν μπορούσε να εφευρεθεί πιό γελοία επιχειρηματολογία, ούτε και πιο ύπουλος τρόπος εισαγωγής τέτοιας οπισθοδρομικής μεταρρύθμισης μετά από 25 χρόνια Θα πρέπει επομένως να σκεφθούμε ποια συμφέροντα πραγματικά εξυπηρετεί αυτή η διάταξη, ποιοι πιέζουν για την εφαρμογή της – η εκκλησία ενδεχομένως και κάποιοι υπερσυντηρητικοί πολιτικοί και κοινωνικοί κύκλοι. Εφόσον όμως η κυβέρνηση επικαλείται το πρόβλημα με τα διαβατήρια, άρα επικαλείται πρωτίστως δυσλειτουργία διοικητικού χαρακτήρα, ας απορρίψουμε αυτόν τον ισχυρισμό:
α) Σε καμμία – μα καμμία - χώρα του κόσμου δεν γίνεται έλεγχος της νομιμότητας ενός ζευγαριού κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του σ’ αυτήν, εκτός ίσως από ελάχιστες χώρες με αυστηρά θεοκρατικά καθεστώτα. Σ’ αυτές τις χώρες τα ζευγάρια θα προσκομίζουν άλλα έγγραφα, όπως πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης.
β) Οι διοικητικές δυσλειτουργίες ενδεχομένως θα είναι ασύγκριτα περισσότερες εντός Ελλάδας με τη ρύθμιση αυτή. Ολες οι νέες γυναίκες σήμερα μορφώνονται, αποκτούν πτυχία και διπλώματα, κάνουν αγοραπωλησίες, υπογράφουν επίσημα έγγραφα. Επιπλέον τα διαζύγια σήμερα είναι πολύ πιο συχνά, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να ταλαιπωρούνται με τη γραφειοκρατία.
Ο υπουργός δικαιοσύνης θα ισχυριστεί ότι δεν παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των φύλων, διότι η αλλαγή επωνύμου θα γίνει μόνο «εφόσον οι σύζυγοι το επιθυμούν». Βέβαια γνωρίζει ο κ. υπουργός ότι κανείς άνδρας δεν θα δεχόταν στην Ελλάδα – και πολύ σωστά, αφού το όνομα είναι βασικό στοιχείο της ταυτότητας του ατόμου - να αλλάξει το επώνυμό του και να πάρει αυτό της συζύγου του. Γνωρίζει όμως ταυτόχρονα ότι σε μια κοινωνία με βαθειά πατριαρχικά ιδεολογικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά και με μια έντονα συντηρητική παράδοση , η μεγάλη πλειοψηφία των γυναικών θα δέχεται πανταχόθεν πιέσεις, από το σύζυγο, από τους συγγενείς, από την εκκλησία να εγκαταλείψει το δικό της επώνυμο – να αρνηθεί δηλαδή ένα μέρος της ταυτότητάς της σαν παιδί, σαν μαθήτρια, σαν σπουδάστρια, σαν εργαζόμενη, σαν πολίτισσα, να αρνηθεί το όνομα της μισής της ζωής – και να προσλάβει αυτό του συζύγου.
Πρόκειται για ευθεία επίθεση ενάντια στην αυτονομία των γυναικών. Μετά από ένα τέταρτο του αιώνα επιστροφή στην παράδοση της ελληνικής πατριαρχικής οικογένειας και στην υποτέλεια της γυναίκας.
Δεν πρέπει να περάσει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που επαναφέρει το κοινό επώνυμο των συζύγων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου